20 maart 2018

‘Wat je gelooft is waar: wijze woorden uit het leven van een heer’ van Pim Oosterheert


Een heer van stand heeft altijd zijn woordje klaar. Dat blijkt wel uit dit omvangrijke boek over Olivier B. Bommel.  Pim Oosterheert geeft na een inleiding over de verschillende rollen van heer Bommel [ opvoeder, vriend, omgang met het andere geslacht],  Rommeldam en zijn bewoners [ het kapitaal, de geleerdigheid, de zielszorg] en Het donkere Bomenbos en de Zwarte Bergen honderden citaten van Bommel en de overige bewoners van de strips. Al die citaten komen uit de hoed van schrijver en tekenaar van de Bommelstrips Marten Toonder.  Toonder heeft met de Bommelsaga heel veel nieuwe woorden en uitdrukkingen in het Nederlands gebracht: minkukel, denkraam, bovenbazen,  kommer en kwel zijn enkele voorbeelden.  Het leverde hem de literaire Tollensprijs op en in 1995 werd hij benoemd tot erelid van het Genootschap Onze Taal.  

Bommelmuseum
Oosterheert ordent de citaten aan de hand van een aantal hoofdonderwerpen, beginnend met ‘gezag, ambtenarij, recht en onrecht’ en eindigend met wijze uitspraken. Tussendoor zijn dan onder andere vervoer, status en standsbesef, Bijbeltaal, geweld en misdaad aan de orde geweest. Veel citaten worden vergezeld van de  bijbehorende striptekening en een verwijzing naar verhaalnummer en bladzijde. Een overzicht van alle 177 Bommelstrips en een literatuurlijst van boeken over Marten Toonder en Olivier B. Bommel vervolmaken dit brede citatenoverzicht. Oosterheert is de stichter en beheerder van het Bommelmuseum in Zoeterwoude.

Vermakelijkheidstaxatie
En om bij de actualiteit van vandaag, de gemeenteraadsverkiezingen te blijven een paar citaten die politici mogelijk kunnen gebruiken. Voor een burgemeester:  “laat mij maar begaan. Ik druk hem wel naar de achtergrond. Dat soort dingen ben ik gewend in mijn ambt”. Of “Moeilijkheden zijn er altijd. Wet is wet. Maar men moet op de mazen letten”. Voor politici aan het roer:  “Goed is wat de meerderheid denkt. Slecht is wat de minderheid denkt. Maar als de meerderheid iets slecht vindt, is het slecht, zelfs als het goed is”.  In Bommeliaanse taal : het is bepaald geen consideratiebevorderende overheidscommunicatie maar wel een voorbeeld van abusievelijk verkeerd gekalendeerde afzetbelasting die met een betere vermakelijkheidstaxatie van de zorgdrempel de limitatieve leefbaarheid van een gemeente had kunnen verhogen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten