22 april 2015

‘Als je het licht niet kunt zien’ van Anthony Doerr

Saint Malo, Bretagne augustus 1944.  De zestienjarige blinde Marie-Laure LeBlanc zit op de vijfde verdieping van een huis in de binnenstad van Saint Malo. De rest van Bretagne is met D-day al bevrijd van de Duitsers, in Saint Malo hebben ze stand weten te houden.  Marie Laure is vier jaar gelden, na de inval van de Duitsers,  met haar vader vanuit Parijs naar de westkust gevlucht, ze hebben onderdak gevonden bij een oudoom.  Op hun vlucht hebben ze een kostbaarheid uit het Natuurhistorisch Museum waar haar vader werkt meegenomen.

Radiospecialist
Werner Pfennig en zijn zusje Jutta groeien ouderloos op in een Duits mijnstadje. Al snel blijkt dat Werner aanleg heeft voor techniek, hij komt terecht in een opleidingsinstituut van de Hitlerjugend en wordt geschoold als radiospecialist. Na omzwervingen langs het front in  heel Europa is hij in augustus 1944 ook in Saint Malo aanbeland.  Hij heeft veel meegemaakt en vraagt zich steeds meer af of hij zijn kennis van de radiotechniek nog wel ten dienste van het Duitse Rijk wil stellen.  Hij bevindt zich in een gevorderd hotel als die avond de bombardementen door de geallieerden het grootste deel van Saint Malo zullen vernietigen en de wegen van Marie Laure en Werner elkaar gaan kruisen.

Literaire prijzen
Anthony Doerr is met dit boeiend vertelde verhaal van twee jonge mensen in barre omstandigheden,  genomineerd voor de Amerikaanse prestigieuze Nationale Book Award. Het boek  heeft ook een nominatie gekregen voor de Andrew Carnegie Medal, de prijs voor de beste historische roman van de gezamenlijke Amerikaanse Bibliotheken in samenwerking met de bekende Carnegie Stichting. De filmrechten voor het zijn inmiddels verkocht. 

15 april 2015

‘Bijna thuis’ van Jean Kwok

Kimberley Chang leidt met haar ouders een vreedzaam leven in Hongkong. Als haar vader echter komt te overlijden, ziet de moeder geen bestaansrecht meer in hun vaderland. Op uitnodiging van familie emigreren Kimberley en haar moeder naar New York.  Haar moeder krijgt  een baan in een naaiatelier van haar meedogenloze zuster in Chinatown, Kimberley gaat naar school en helpt na schooltijd haar moeder het vele werk in het naaiatelier af te krijgen. Laat in de avond vetrekken ze dan naar hun door hun tante beschikbaar gestelde huis waar eerst de kakkerlakken doodgemaakt moeten worden en een armetierig oventje hun enige verwarming is.

Briljante leerling
Kimberley, in Hongkong al een briljante leerlinge, krijgt al snel  de Amerikaanse schoolcultuur onder de knie. Ze leeft in twee werelden en weet die tot in detail van elkaar gescheiden te houden, niemand op school weet van de armoede en de druk om te presteren.  Dankzij haar intelligentie, haar doorzettingsvermogen en haar zelfbewustzijn weet ze te overleven,  krijgt ze een beurs voor een vooraanstaande particuliere middelbare school en vervolgens een beurs voor de beroemde Yale Universiteit. Niets staat nog een grote carrière in de weg.

Twee talen
Jean Kwok, zelf met haar ouders vanuit China naar de VS geëmigreerd,  heeft haar eigen ervaringen als immigrantenkind in deze aangrijpende roman verwerkt. Door haar krijgt de harde wereld van de immigranten een gezicht, je aanpassen aan de nieuwe cultuur zonder je eigen tradities aan de kant te zetten, het letterlijk spreken van twee talen, twee culturen, het vormt je op een bijzondere manier.

8 april 2015

‘Mijn vader was een NSB’er’ van Elmer den Braber

Het is deze dagen zeventig jaar geleden dat Nederland is bevrijd van de Duitse bezetting.  De geallieerden werden juichend binnengehaald,  een zwarte bladzijde in de geschiedenis werd omgeslagen.  De Duitsers waren weliswaar vertrokken, de Nederlanders  die met de Duitsers samen hadden gewerkt, veelal aangesloten bij de NSB,  werden massaal opgepakt en geïnterneerd.  Zeker 300.000 mensen werden aangehouden, 150.000 strafzaken werden gevoerd, 14.000 mensen werden veroordeeld, 145 keer werd de doodstraf uitgesproken die 42 keer ook echt werd uitgevoerd.

Verzwegen verleden
En zoals het vaak gaat in de geschiedenis, de kinderen van de ‘foute mensen’ werden met de nek aangekeken, beschimpt, uitgescholden en  genegeerd. Ook de 17-jarige Elsa Aaldering verkeert in die akelige omstandigheid.  Haar vader is na zijn arrestatie om het leven gekomen, het gezin blijft ontredderd achter. Als ook het contact met haar hartsvriendin Anna wordt verbroken, besluit Els het verleden radicaal achter zich te laten.  Samen met haar grote liefde Willem bouwt ze een nieuw leven op, nooit wordt nog over haar geschiedenis gesproken. Tot de dag waarop ze in de herfst van haar leven een familiefeestje geeft  en beseft dat de waarheid niet langer verzwegen kan worden.

Maarten van Rossem
De debuutroman van Elmer den Braber is gebaseerd op ware feiten en verhaalt inlevend het leven van een NSB-kind.  Maarten van Rossem geeft in het uitgebreide voorwoord een verhelderend beeld van de positie van de NSB’ers voor, in en kort na de oorlog. Achter in het boek een lijstje met feiten, foto’s en enkele verhalen van kinderen uit NSB families. 

1 april 2015

‘Het wildplukkookboek’ van Edwin Florès

April is de tijd om de moestuin weer in te gaan. Steeds meer Nederlanders doen dat, de populariteit van moestuinieren groeit enorm door programma’s als ‘Maartens moestuin’ en ‘Van Hollandse bodem’ en wordt ook nog eens aangewakkerd door een grootgrutter die bij aankopen gratis zaadjes weggeeft.  Maar buiten de moestuin is ook veel eetbaars te vinden. Langs de sloot, in het bos, in het park of langs de kust groeien en bloeien veel heerlijkheden waarvan we ons nauwelijks bewust zijn.

Wildplukken
Edwin Florès, geboren en getogen in de Achterhoek en letterlijk groot geworden in de natuur, heeft het wildplukken tot kunst verheven. Met zijn bedrijf Casa Foresta wil hij ook anderen voor het wildplukken enthousiasmeren en laten genieten van alle lekkernijen die de natuur te bieden heeft. Na het verschijnen van  ‘Het grote wildplukboek’ van zijn hand, een samenwerking met topkok Jonnie Boer, kwam  zoveel vraag naar meer recepten dat een kookboek niet uit kon blijven. 

Recepten
Per maand bespreekt  Florès een tiental natuurproducten die die maand voor handen zijn en gebruikt kunnen worden. Zo staan voor april onder andere gewoon duizendblad, klaverzuring, wilde tijm, tulp, pinksterbloem en magnolia op het menu. Van elke plant worden de botanische kenmerken gegeven, gevolgd door twee recepten.  En voor wie nog nooit een boerenboterham met oude kaas en lilabloemboter heeft gegeten, pak je kans, het recept is hier te vinden!