‘De heks van het Achterpad’ van Johanne A. van Archem

Evert Verbruggen heerst over een klein dorp in Twente. Als grote boer weet hij zich in alle geledingen van het maatschappelijke leven in te dringen, tegenspraak duldt hij niet, dominee, dokter en veldwachter dansen naar zijn pijpen. Alleen Elsa, een ongehuwde onafhankelijke vrouw weerstaat hem. Hoewel de mensen niet veel met haar omgaan, dwingt ze met haar houding respect af.  En veel bewoners maken gebruik van haar kennis en kunde van kruiden.

Kinderloos

Na twee kinderloze huwelijken heeft Verbruggen zijn oog laten vallen op de jonge Thea die tijdelijk bij Elsa logeert.  Er zijn weliswaar veel praatjes over de omstandigheden waaronder de vrouwen van Verbruggen gestorven zijn, bewijs was er nooit en wie zal Verbruggen stoppen als hij eenmaal zijn zinnen ergens op gezet heeft?

Twente

Johanne A. van Archem schrijft al jaren over de geschiedenis van Twente, vooral die van de negentiende en begin twintigste eeuw.  In haar familieromans weet ze een levendig beeld te schetsen van de dagelijkse levensomstandigheden en  maatschappelijke verhoudingen. ‘De heks van het Achterpad’ past geheel in deze traditie. 

‘De verticale man’ van Davide Longo

Italië staat aan de rand van de afgrond, het land is stuurloos, bendes trekken rond en terroriseren de bevolking. Er heerst grote schaarste, buitenstaanders worden gediscrimineerd en aangevallen, kortom er is bandeloosheid alom.  De academisch geschoolde Leonardo woont in een klein bergdorp in het noorden. Zijn carrière op de universiteit is beëindigd na een affaire met een studente, zijn vrouw heeft hem verlaten.

Jeugdbende

In deze chaos laat zijn vrouw op weg naar Zwitserland hun kinderen bij hem achter.  De weinig praktisch Leonardo heeft grote moeite voor zijn kinderen te zorgen. De situatie wordt nog penibeler als een jeugdbende hen meeneemt, zijn dochter verkracht en ze overgeleverd zijn aan de grillen van de leader of the gang.  Voor Leonardo die wars is van geweld, wordt het redden van zijn dochter het enige waar hij nog voor leeft. Maar de vraag is of hij krachtig genoeg is haar voor verder onheil te behoeden.

Auteur

Davide Longo is schrijver, maakt documentaires en korte films en schrijft voor Italiaanse kranten. ‘De verticale man’ is zijn derde roman, twee eerdere romans werden bekroond met grote Italiaanse prijzen. Zijn boeken zijn inmiddels in diverse talen vertaald.

‘De Wertheims’ van Silvia Tennenbaum

In Frankfurt am Main wordt jaarlijks de actie ‘Frankfurt liest ein Buch’ gehouden, te vergelijken met Nederland Leest. In april 2012 stond het boek ‘Die Strassen von gestern’ centraal. Op zeventig locaties in de stad werd uit het in 1981 geschreven boek gelezen. Het boek was in één klap weer wereldberoemd en werd al snel in het Nederlands vertaald. Mei dit jaar kwam het onder de titel ‘De Wertheims’ uit, inmiddels is het al aan de vierde druk toe.

Wereldoorlogen

De joodse Silvia Tennenbaum stamt zelf uit de Wertheim familie, het is dus haar eigen geschiedenis en dat van haar vele familieleden die ze heeft beschreven.  De Wertheims hebben veel invloed in het Frankfurt van voor de Eerste Wereldoorlog, ze zijn bezig met handelen, doen veel aan kunst en cultuur en hebben de nodige bezittingen. De Eerste Wereldoorlog verandert daar niet veel aan, pas in de aanloop naar de volgende grote oorlog besluiten veel familieleden Duitsland te verlaten. Soms gedwongen, soms vrijwillig. Voor velen van de familie is het de ontsnapping aan een zekere dood in de concentratiekampen, maar helaas niet voor iedereen.

Familie-epos

Tennenbaum, zelf in 1936 met haar ouders naar Zwitserland vertrokken en twee jaar later doorgereisd naar de VS, sleept je mee in dit grootse familie-epos dat te vergelijken is met het in dezelfde tijd spelende ‘De Buddenbrooks’ van Thomas Mann. Een boek dat je niet licht vergeet, een boek waarin de geschiedenis van het Duitsland rond de Wereldoorlogen wordt gekoppeld aan een familieverhaal, “een mooie combinatie”, aldus Trouw.